aufbauen

aufbauen

I     〈onovergankelijk werkwoord; haben〉

1 gebaseerd zijn, steunen ⇒ uitgaan

♦voorbeelden:

1    auf festen Prinzipien aufbauen • op vaste principes gebaseerd zijn

II   〈overgankelijk werkwoord〉

1 (op)bouwen

2 weer opbouwen, herbouwen

3 〈figuurlijk〉opbouwen ⇒ oprichten, tot stand brengen

4 promoten ⇒ vooruithelpen, voorbereiden

5 〈figuurlijk〉(op)bouwen ⇒ structureren, opzetten

6 baseren, doen steunen

7 〈scheikunde〉samenstellen ⇒ (om)vormen

♦voorbeelden:

1    〈sport en spel〉 einen Angriff aufbauen • een aanval opzetten

      eine Maschine aufbauen • een machine monteren

3    ich baute mir eine neue Existenz auf • ik bouwde (me) een nieuw bestaan op

5    ein gut aufgebauter Roman • een goed gebouwde, gestructureerde roman

7    Zucker zu Stärke aufbauen • suiker in zetmeel omzetten

¶    aufbauende Kritik • opbouwende kritiek

III   sich aufbauen 〈wederkerend werkwoord〉

1 gebaseerd zijn, steunen ⇒ uitgaan

2 ontstaan, zich vormen

3 zich samenpakken

4 〈informeel〉zich opstellen, gaan staan

5 〈scheikunde〉samengesteld, opgebouwd zijn

♦voorbeelden:

2    da baut sich ein neues Tief auf • daar ontstaat, vormt zich een nieuwe depressie

3    schwere Wolken bauten sich auf • zware wolken pakten zich samen